Bioniews article about the evolution of color in amphibians

24 mrt, 2023

[English summary below]

Het zal je niet ontgaan zijn dat dieren, waaronder ook amfibieën, allerlei strategieën hanteren om te ontkomen aan roofdieren. Bijvoorbeeld door te proberen om niet op te vallen en zo veel mogelijk tegen de achtergrond te verdwijnen: dat heet camouflage. Anderzijds is júist opvallen ook een tactiek, door met bijvoorbeeld felle kleuren aan te geven dat je giftig of onsmakelijk bent: dat heet aposematisme. Camouflage en aposematisme zijn twee extreme voorbeelden van het gebruik van kleur om te overleven als prooi (zie de foto's onderaan de pagina).

Eerder deze maand verscheen een onderzoek in het wetenschappelijke tijdschrift Science (17 maart). Daar gingen wetenschappers voor het eerst in op het feit dat er eigenlijk ook een heleboel 'tussenvarianten' bestaan die cruciaal blijken in de evolutie van kleuren. Bijvoorbeeld: een amfibie is niet altijd óf heel gecamoufleerd, óf heel felgekleurd. Er zitten nog allerlei uiterlijke verschijningen - een heel kleurenpalet met allerlei tinten - tussenin. Soms gaan camouflage en aposematisme zelfs goed samen.  'Hè? Maar hoe dan? Je kan toch niet allebei tegelijk zijn?" hoor ik je denken. Jawel, dus!

Een goed voorbeeld zijn de kamsalamanders waar ik onderzoek naar doe voor mijn proefschrift. Die hebben een niet opvallende, 'camouflerende' rugkleur, en juist een zeer opvallende, 'aposematische' buikkleur. Zulke tussenvarianten zijn volgens de wetenschappers van het recent verschenen artikel de ultieme schakel om van gecamoufleerd beestje te kunnen evolueren naar felgekleurd beestje: als je namelijk in één keer een felle kleur zou ontwikkelen in combinatie met giftigheid of onsmakelijkheid, zouden roofdieren niet genoeg tijd hebben om te 'leren' dat je niet eetbaar bent. Dan zouden de nieuwe, opvallende mutanten dus altijd direct opgegeten worden, waardoor de mutatie niet zou standhouden...

Een spontane evolutie van felle kleur in combinatie met giftigheid is dus onwaarschijnlijk: er zijn tussenvormen nodig, zodat de evolutie - zoals meestal het geval is - geleidelijk plaats kan vinden. Je leest meer over het interessante onderzoek en mijn commentaar in Bionieuws via de groene button of via de figuur daaronder. Voorproefje, met dank aan auteur Steijn van Schie: "... ik ben bijvoorbeeld benieuwd hoe dit plaatje eruit ziet voor andere verdedigingsstrategieën, zoals veel herrie maken, stinken, terugvechten of het wel of niet kunnen teruggroeien van afgebeten lichaamsdelen." 

English summary:
This week a major article was published in the prestigious, scientific journal Science (17 March). In this article scientists argue that aposematic colors (warning colors of distasteful or poisonous prey) likely evolve gradually. Moreover, they conclude that staying hidden by means of camouflage is often a more stable evolutionary strategy. And that to go from a camouflaged state to a aposematic state there must be looks that fall 'in-between' (see the figures below). The crested newts for instance, which I study for my dissertation, are such an example of an intermediate appearance: they have a brownish, cloaked color on their backs, and a much more striking and notable yellow or red pattern on the belly. I was able to provide my opinion about the recent Science article in Bionieuws - the newspaper for every Dutchie with an interest in biology and nature. [in Dutch only, you can read the article through the green button or the figure above]