Evolutie is gedachteloos, lui en imperfect - en dat is precies waarom het werkt!

We zijn omgeven door massaal 'gedumpte', exotische Alpenwatersalamanders

We are surrounded by massively 'dumped', exotic Alpine newts

2 aug, 2023


[English summary below]
Oké, weet je nog toen we een bundel aan studies publiceerden over exotische populaties van amfibieën die hoogst waarschijnlijk zijn uitgezet, zoals 
boomkikkers, vroedmeesterpadden, kamsalamanders en knoflookpadden? Voeg de flamboyant ogende Alpenwatersalamanders vanaf nu ook maar toe aan dat lijstje...

Eerder schreef ik al een stuk
"Aliens in de duinen!?" waarin ik uitlegde waarom dieren zo vaak voorkomen in de natuur op plekken waar ze niet horen, en waarom we ons dat niet altijd realiseren. Bijvoorbeeld door de onherkenbaarheid van zogenaamde 'cryptische soorten'. Mijn collega's en ik waarschuwden toen al voor het gevaar dat exoten vormen voor de lokale biodiversiteit en het milieu.

Vandaag herhalen we deze waarschuwing nog maar even, dit keer met mooie foto's van Alpenwatersalamanders erbij. Want wat blijkt? Ook die zijn massaal uitgezet in Nederland (en o.a. Engeland en Ierland), zo blijkt uit DNA onderzoek uitgevoerd door ons studententeam.
De resultaten werden onlangs gepubliceerd in een wetenschappelijk artikel. [Tekst gaat verder na de foto]

Een zwanger alpenwatersalamander vrouwtje (links) met achter haar een alpenwatersalamander mannetje in prachtkleed (rechts). Tijdens de paartijd zijn de mannetjes opvallend blauw en hebben ze een gestreepte kam op hun rug. Foto door Michael Fahrbach.

De kracht van DNA onderzoek

Studenten van het Wielstra lab, evenals een grote groep 'citizen scientists' en experts, hebben hard gewerkt om DNA monsters te verzamelen van Alpenwatersalamanders op allerlei plekken. Omdat het DNA van de Alpenwatersalamanders verschilt binnen het totale verspreidingsgebied - zie het als een 'genetische vingerafdruk' - kunnen we aan de hand van dit DNA bepalen wat de geografische oorsprong van geïntroduceerde populaties (of zelfs 'geïntroduceerde soorten') is.

Soorten? Ja, soorten. Want om de zaken net als bij de eerdere boomkikkerontmaskering nóg iets ingewikkelder te maken, lijkt het erop dat 'de Alpenwatersalamander', die momenteel nog onder één soortsnaam wordt geschoven in de literatuur (namelijk
Ichthyosaura alpestris), wellicht zelfs bestaat uit meerdere, verschillende soorten die met het blote oog gewoon moeilijk te onderscheiden zijn. De genetische achtergrond, daarentegen, is wél zeer verschillend. DNA biedt dan dus zekerheid.

'Ondoordacht gesjouw'
De resultaten aangaande de onderzochte populaties waren wederom best shockerend. We troffen maar liefst drie van de vijf vermeende, cryptische Alpenwatersalamandersoorten aan in Nederland, terwijl hier maar één van de vijf hoort voor te komen van nature. De DNA profielen van de meest afwijkende individuen uit de exotische populaties bleken afkomstig uit Italië en de Balkan regio.

Los daarvan kwamen we ook veel populaties tegen met het 'inheemse' genetische profiel, maar dat profiel komt op heel veel andere plekken óók voor - en de locaties zijn vaak nog steeds ver buiten het natuurlijke vesrspreidingsgebied. Kortom, die populaties moeten dus zeker niet als 'niet-exotisch' beschouwd worden. We schatten dat het daarom om tientallen, misschien honderden, uitzettingen moet gaan over de jaren heen: continu, ondoordacht gesjouw van A naar B, dus. Dit is de meest waarschijnlijke verklaring.
[Tekst gaat verder na de foto]

Twee alpenwatersalamander mannetjes omringen een vrouwtje en proberen haar in het water te verleiden tijdens de paartijd. Foto door Michael Fahrbach.

Stop ermee!
Artikelen en persberichten verschenen naar aanleiding van de publicatie op
Nature Today en Naturalis. Ook merken we al dat de media hier weer bovenop duiken (en terecht!) Het is namelijk belangrijk dat er meer bewustzijn komt over het probleem van geïntroduceerde populaties in de natuur. Want zoals we voorheen ook riepen, en blijven roepen: de grootste veroorzaker van de plotselinge verschijning van exoten is de mens. Het was vroeger normaal, maar het komt waarschijnlijk ook vandaag de dag nog voor. Ik stel daarom voor dat we dit voor eens en voor altijd een halt toeroepen en mensen oproepen om nooit dieren uit gevangenschap, zoals huisdieren, los te laten buiten. En hier is waarom:

Mensen zetten kennelijkal decennia lang amfibieën (en andere dieren en planten) uit in het wild, maar hebben geen idee wat de negatieve gevolgen hiervan kunnen zijn voor de inheemse biodiversiteit op de langere/evolutionaire termijn. Om daar meer te weten over te komen, raad ik aan de bovengenoemde persberichten te lezen, of om een kijkje te nemen bij de onderstaande video's op het YouTube kanaal van Naturalis. Daarin leg ik uit wat precies (de gevaren van) exoten zijn. Tevens leg ik daar uit hoe de studenten hun onderzoeken precies uitvoeren, mocht je daar nietuwsgierig naar zijn. De link naar het wetenschappelijke artikel staat natuurlijk ook nog een keer vermeld hieronder als groene button, dus klik daar ook even op!

Alpenwatersalamander paper

English summary:
Today our research team published another paper on exotic amphibians in the Netherlands and beyond. This time we describe a big number of introduced populations of Alpine newts. Thus, these pretty-looking salamanders can be added to the list of tree frogs, crested newts, midwife toads and spadefoot toads that we analyzed earlier on (read about that
here).

Once again, we warn the public about the danger that releasing animals into the wild poses to native species. This constant dragging around of of wild animals that originally come from distant populations or different species - and that thus have different genetic profiles and evolutionary histories - has to stop for the sake of the health of nature & global biodiversity. This used to be normal decades ago, but we cannot exclude the possibility that people still do this nowadays due to a lack of awareness. So please: don't release captive animals or pets into the wild. Instead, bring them to a sanctuary.

A
Nature Today article was published in response to the paper and press releases have already made the media alert to pay attention to the big problem of exotic amphibians again.. The link to the scientific paper on Alpine newts can be found in the green button above, and in the above videos I explain more about the DNA techniques, our research and the dangers of exotic animals in the context of earlier studies (and yes: English subtitles are included)!

NOTE: Het desbetreffende studentenproject werd onder leiding van hoofdonderzoeker Dr. Ben Wielstra uitgevoerd vanuit het Institute of Biology Leiden (IBL) en Naturalis Biodiversity Center. We werkten nauw samen met RAVON (Reptielen Amfibieën Vissen Onderzoek Nederland). Verder waren er veel ondersteunende partijen betrokken binnen Nederland, maar ook daarbuiten: Engeland, Ierland, Schotland, etc. De publicatie verscheen in het wetenschappelijke tijdschrift 'Amphibia-Reptilia'.

Banner foto bovenaan en foto's met onderschrift in de tekst door Michael Fahrbach.
Banner foto onderaan via Pixabay.

NOTE: The projects were guided by principal investigator Dr. Ben Wielstra at the Institute of Biology Leiden (IBL) and Naturalis Biodiversity Center. We worked together closely with RAVON (Reptile, Amphibian, Fish Conservation Netherlands) and also with other parties within and outside of the Netherlands. The paper was published in the scientific journal 'Amphibia-Reptilia'.


Banner photo at the top, and photo's in the text with captions, by Michael Fahrbach.
Banner photo at the bottom by Pixabay.

door Manon 17 apr., 2024
Ambassadress' message: "Biology is in my DNA - and in yours too"
door Manon 08 apr., 2024
KIJK magazine interview: why we eat chicken eggs and not house sparrow eggs
door Manon 28 mrt., 2024
Already 'Face of Science' for one year, at KNAW
Share by: