8 apr, 2024

[English summary below]

We weten al ontzettend veel over de domesticatie van kippen, maar er wordt ook nog heel veel onderzoek naar gedaan. Zo werd ik een tijd geleden al geïnterviewd over hoe het DNA van de moderne kip de wilde, rode kamhoen bedreigt. Ook werd ik niet lang geleden geïnterviewd over de eeuwenoude vraag: wat was er eerst, de kip of het ei? En nu werd ik wederom geïnterviewd over de huiskip. Dit keer met betrekking tot een nieuw, wetenschappelijk onderzoek naar eierschaalfragmenten die afkomstig blijken van kippeneieren van wel duizenden jaren geleden.

De geschiedenis in
Onderzoekers zijn er onlangs in geslaagd om zulke oude stukjes eischaal, gevonden langs het Centraal-Aziatische deel van de zogenaamde zijderoute (een wegennetwerk in de handel uit het verre verleden), op soort te identificeren. Dit helpt wetenschappers om meer te begrijpen over waar, wanneer, hoe, en waarom de mens ooit specifiek kippen (en niet andere vogels) begon te houden voor eiproductie. Op dat laatste gaat het KIJK artikel niet zo diep in, maar dat is wel hetgeen wat mij opviel aan de studie: de wetenschappers hebben namelijk misschien bewijs gevonden dat kippen aantrekkelijk waren voor eiproductie omdat dit niet seizoensgebonden was, zoals bij veel andere vogels natuurlijk wel zo is.

Een 'ei-eiwit' analyse
Hoewel een DNA-analyse praktisch vrijwel onmogelijk zou zijn met zulke oud biologisch restmateriaal, werd ik toch gevraagd om mijn mening te geven over het onderzoek. Dit omdat de wetenschappers een combinatie van slimme technieken en inzichten gebruikten, waarvan sommigen wel aardig in de buurt komen van een DNA-analyse (namelijk een soort 'eiwit-analyse', net ietsje anders dus). Een deel van het interview:

Wat betreft vervolgonderzoek heeft De Visser wel wat ideeën. “Ik denk dat het waardevol zou zijn ook goed te kijken naar de genetische basis van het leggen van eieren buiten het welbekende vogelseizoen. Waarom deden kippen dat? Want dat is namelijk hét kenmerk waarop mensen zijn gaan selecteren, en dus de reden dat we nu kippeneieren eten en beschilderen met Pasen, in plaats van bijvoorbeeld huismuseieren.”

De rest van het artikel en mijn commentaar lees je via de onderstaande, groene knop!

English summary:

Researchers have booked a lot of successes in understanding the domestication of chickens, but a lot of studies are still being done. For instance, in recent interviews I have delved into various aspects, including the way the red junglefowl is currently threatened by the DNA of modern chickens (read here), or the age-old question of which came first: the chicken or the egg (read here). And last week I was interviewed again, this time about a recent study on ancient eggshell fragments that date back thousands of years. Scientists were able to identify these fragments as chicken-specific and they have investigated their origin and location, unraveling more about the evolution of the modern chicken for egg production. While DNA analysis is not possible, the researchers did something the like: 'protein'-analysis. The researchers also mentioned something interesting: potential evidence for non-seasonal egg-laying - a trait that likely made the chicken a very attractive species for human consumption and thus domestication as opposed to other bird species. To read the full article and my part of the interview, you can follow the link in the green button above [article in Dutch only].